‘Wat ik normaal vind, vind jij misschien niet normaal’, stelt teamleider en docent Saskia Bierman vast. Daarom is er bij de opleiding Social Work meteen aandacht voor professioneel handelen – wat is echt nodig? De Haagse Hogeschool onderzoekt hoe het lescurriculum beter aansluit én kennis over kan dragen aan de praktijk.
Steeds nadenken over wat past en wat kan
‘Eerstejaars studenten komen binnen met het idee: Ik wil mensen helpen! Vanuit een nobel streven, door eigen ervaringen met hulpverlening in hun jeugd of omdat het sommigen simpelweg in het bloed zit,’ vertelt Saskia Bierman, teamleider en hogeschooldocent bij de Haagse Hogeschool. Het lescurriculum van Social Work – sinds 2017 een samenvoeging van de opleidingen SPH, CMV en MWD – start met theoretische vakken sociologie en pedagogiek/ psychologie en met vakken gerelateerd aan de praktijk en onderzoekende vaardigheden.
Gewone ontwikkeling
De opdrachten steken meteen in op gewone dingen die gebeuren in de maatschappij en in mensenlevens. Zo onderzoeken studenten wie in een wijk wonen en wat daar gebeurt en organiseren vervolgens zelf een wijkactiviteit. Ook maken ze bijvoorbeeld een portret. Dat kan een beschrijving van een kind of volwassene met problemen of een beperking zijn, maar net zo goed een gewone oudere of buurthuisbezoeker.
Hoe praktijk en onderwijs elkaar kunnen versterken
Saskia: ‘Ze leren wat een reguliere ontwikkeling is en leren overwegen wat nodig of mogelijk is als je iets anders signaleert, wanneer begeleiding of hulp nodig is en wie je dan betrekt. Dat leren ze ook in het eerste jaar al tijdens de dag stage per week.’
Praktijkervaring
Ervaring opdoen met de praktijk breidt al snel uit: halverwege het tweede jaar tot en met het derde jaar zijn studenten al 3 dagen op hun stageplek te vinden en jaar 4 bestaat uit alle dagen stagelopen. ‘Tussen docenten, studenten en professionals is regelmatig overleg vanuit het leernetwerk SAMEN. Tijdens bijeenkomsten onderzoeken we hoe praktijk en onderwijs elkaar kunnen versterken.’
Normaal
Saskia: ‘Ook gaan we in op het thema normaliseren, overigens zonder dat we dat letterlijk zo noemen. Het zit verweven in alle vakken die de studenten volgen. Want wat ik normaal vind, vind jij niet normaal. Voor studenten is het soms best confronterend om te kijken naar de normen en waarden uit hun eigen opvoeding en wat ze op hun stageplek zien. Kreeg je vroeger misschien wel eens een tik en wat vind je daar nu van, als aankomend professional? Je ziet de dilemma’s soms uitvergroot bij buitenlandstages.
Zo had ik een studente in Sri Lanka. Zij werkte met kinderen die nauwelijks te eten hadden of met voodoo in aanraking kwamen. Dan moet je misschien de lat lager leggen, een andere aanpak overwegen, kleinere stappen zetten. Steeds nadenken over wat past en wat kan, dat willen we studenten bijbrengen.’
Wat mist?
In de brede basis kiezen studenten in het derde jaar tussen de uitstroomprofielen zorg, jeugd of welzijn en samenleving. ‘Met de praktijk houden we steeds vinger aan de pols: wat missen zij in het curriculum van studenten? Vanuit het onderwijs kijken wij hoe we de praktijk kunnen versterken.’
Normatief
De connectie met onderzoek heeft eveneens een plek gekregen in het curriculum. ‘Het lectoraat Jeugdhulp in transformatie, ook onderdeel van het leernetwerk Normaliseren, brengt wetenschappelijke kennis terug naar het onderwijs. Van daaruit nemen studenten de nieuwste inzichten weer mee naar de praktijk.’
Wetenschappelijke kennis terug naar het onderwijs
Voor de eerste afgestudeerde “lichting” studenten Social Work hoopt Saskia ‘dat zij door de aandacht voor de normatieve professional tijdens de opleiding, aan de slag kunnen met de ethische dilemma’s die ze in het vak tegenkomen.’